Metoda ścieżki krytycznej

Ścieżka krytyczna to podejście, które zostało wykorzystywane już 50 lat temu i stanowi narzędzie do zarządzania czasem w projekcie. Ze względu na nazewnictwo, często mylona jest z łańcuchem krytycznym, który mimo podobieństw w buforze czasu czy też przeznaczeniu, zawiera rażące różnice.  Wracając jednak do ścieżki krytycznej, poniżej przedstawiona zostanie jej charakterystyka.

Ścieżka krytyczna (ang. Critical Path Project Management) jako podstawa zasad planowania i nadzorowania projektów jest szeroko używana w przedsiębiorstwach zarządzających projektami.  Określa się ją jako: „najdłuższą ścieżkę następujących po sobie zadań w projekcie[1]…” Zadania krytyczne to te, które znajdują się na ścieżce krytycznej natomiast zadania prawie krytyczne to zadania w harmonogramie, których całkowity czas trwania jest bardzo krótki. Ważnym aspektem jest również fakt chronologii, ponieważ aby uruchomić zadanie, poprzednie musi być zakończone.  Jednocześnie mimo długości zadań w projekcie przedstawia najkrótszy możliwy ich czas wykonania zawarty w planie.

Rysunek 1. Ścieżka krytyczna

Źródło: https://www.projectmanager.com/wp-content/uploads/2018/01/the-critical-path-method-600x320-v2.jpg

Dla kierownika poznanie ścieżki krytycznej jest kluczowe, ponieważ dzięki niej będzie wiedział co musi zrobić, aby projekt zakończył się z sukcesem. Niestety w momencie opóźnienia jakiegokolwiek zadania, cały projekt zakończy się z opóźnieniem. Dlatego zmiany nie są wskazane, jeżeli projekt ma zakończyć się o czasie.

Narzędziem do wyliczania ścieżki krytycznej jest wykres Gantta. Przedstawiona jest na rysunku nr 2 w kolorze czerwonym.

Rysunek 2. Ścieżka krytyczna w wykresie Gantta

Źródło: https://www.smartsheet.com/sites/default/files/ms-cp-1.png

Dzięki automatyzacji, po wpisaniu niezbędnych informacji program sam ją oblicza i przedstawia w harmonogramie wraz z innymi zadaniami.

Jak tworzy się ścieżkę krytyczną?

1. Posiadanie listy wszystkich zadań oraz oznaczenie zależności między nimi.
2. Utworzenie diagramu sieciowego, który przedstawia zadania w kolejności.
3. Określenie czasu trwania każdego zadania i analiza trzech scenariuszy (najlepszy, najgorszy i najbardziej prawdopodobny)
4. Odnalezienie najdłuższej ścieżki zadań zależnych czyli ścieżki krytycznej.
5. Aktualizacja ścieżki podczas fazy wykonywania, aby odnaleźć rzeczywisty czas ukończenia zadań.

Każdy projekt powinien zawierać co najmniej jedną ścieżkę krytyczną. W momencie większej ilości muszą mieć one identyczny łączny czas. Jednak w przypadku wystąpienia wielu ścieżek krytycznych może zwiększać się ryzyko niepowodzenia.

Bufor czasowy czyli zapas czasu, który w przypadku ścieżki krytycznej umiejscowiony jest w poszczególnych zadaniach. Ten sposób umiejscawiania buforów może powodować dodanie zbyt dużej ilości

Zalety ścieżki krytycznej:

• oszczędzanie czasu poprzez szybkie obliczanie,
• graficzny obraz zadań w projekcie,
• śledzenie aktualnej sytuacji, czy zadania realizowane są zgodnie z czasem,
• aktualizuje się po zmianie harmonogramu projektu,
• pomoc w identyfikacji najbardziej krytycznych elementów projektu,
• pomoc w optymalizacji dzięki określeniu czasu trwania projektu,
• pomoc w planowaniu i kontrolowaniu projektów.

Wady ścieżki krytycznej:

• nie odnosi się do zasobów ludzkich,
• brak jasności w każdej ścieżce krytycznej,
• brak elastyczności,
• w razie braku stabilności może okazać się nieskuteczna,
• brak możliwości wprowadzania zmian ze względu na opóźnienia.

Podsumowując

Ścieżka krytyczna jest bardzo użytecznym narzędziem, którego używają kierownicy projektu. Śledzenie jej pozwala w większym stopniu ukończyć projekt zgodnie z czasem. Natomiast ważna jest analiza i terminowość, ponieważ nie zawsze projekt odbywa się zgodnie z planem ze względu na występowaniu niespodziewanych wydarzeń.

---

[1]https://mfiles.pl/pl/index.php/Planowanie_%C5%9Bcie%C5%BCki_krytycznej

Autor: Aneta Bratko

Źródło obrazu: Arrow photo created by freepik - www.freepik.com [https://www.freepik.com/photos/arrow]