Ścieżka krytyczna
Metoda Critical Path
W zarządzaniu projektami Critical Path to inaczej ścieżka krytyczna, czyli najdłuższa sekwencja zadań na diagramie lub w wykresie Gantta, która wyznacza najkrótszy możliwy czas potrzebny na realizację projektu. Jest to jedna z najbardziej rozpoznawalnych metod, która służy do określania czasu trwania projektu. Ścieżkę krytyczną najczęściej tworzy się przy pomocy programów komputerowych do tego dedykowanych. Aby ją stworzyć należy mieć listę zadań, ich szacowany czas trwania oraz znać zależności między nimi. Stopniowo dodawane zadania wraz z zależnościami utworzą ścieżkę krytyczną. Przedstawiać ona będzie taki ciąg zadań, których opóźnienie będzie miało bezpośredni wpływ na termin zakończenia projektu. Oznacza to, że działania na ścieżce krytycznej nie mają żadnej rezerwy czasowej, stąd jakiekolwiek opóźnienie w tych zadaniach wydłużyłoby całkowity czas trwania projektu [1].
Do czego przydaje się ścieżka krytyczna?
Dzięki metodzie ścieżki krytycznej można nie tylko ustalić najkrótszy czas potrzebny do zrealizowania projektu, ale także ustalić priorytety. Zadania, które znajdą się na ścieżce krytycznej, automatycznie zyskują status priorytetowy. To właśnie o te zadania należy się zatroszczyć najbardziej, ponieważ ich opóźnienie lub brak realizacji wpłynie na całkowity czas trwania projektu. Czy w takim razie pozostałe zadania można pomijać? Nie, pozostałe zadania są równie ważne, jednak zazwyczaj mają one rezerwę czasową lub nie są tak kluczowe dla powodzenia projektu jak te, które znajdują się na ścieżce krytycznej. Jednak w metodzie ścieżki krytycznej należy unikać tworzenia się tak zwanych „wąskich gardeł”. Są to takie sytuacje, w których wszystkie zadania jednocześnie zbiegają się w jednym miejscu i od tego jedynego zadania zależnych jest wiele kolejnych. Jest to niezalecane, ponieważ opóźnienie tego jednego zadania automatycznie pociągnie za sobą opóźnienia pozostałych [3].
Na co powinno się zwracać uwagę, tworząc ścieżkę krytyczną?
Biorąc pod uwagę, że ścieżka składa się z zadań, a na zadania składają się głównie zasoby oraz ich jakość, to na to powinno się zwracać najbardziej uwagę. Jeśli mowa o zasobach, to powinno się przede wszystkim dobrze ocenić ich dostępność. Dotyczy to zarówno dostępność pracowników jak i materiałów . W projektach często bowiem mówi się o tak zwanych „znikających zasobach”, czyli momencie, w którym nagle brakuje rąk lub materiałów do pracy. Często zaplanowane przez kierowników projektu zadania opóźniają się przez to, że ktoś nagle wziął urlop lub zwolnienie, a jest kluczowy dla projektu lub materiały, z których pracownicy mieli korzystać są obecnie wykorzystywane w innym projekcie. Jakość również jest istotna, gdyż doświadczony pracownik potrafi często wykonać pracę dużo szybciej niż osoba, która dopiero zaczyna się wdrażać. To samo tyczy się maszyn lub materiałów, czym wydajniejsze, tym sprawniej zrealizowane zostaną zadania na ścieżce krytycznej.
Wpływ zależności zadań na ścieżkę krytyczną
Często złe oszacowanie czasu trwania lub zależności między zadaniami sprawia, że ścieżka krytyczna nie jest rzeczywiście realna. Przyglądając się projektowi budowy domu, można zauważyć, że są pewne zadania, które mają tak zwane „zależności obiektywne”. Są to takie zależności pomiędzy zadaniami, które nie dopuszczają żadnych innych wariantów działania lub możliwości skrócenia danego zadania. Przykładem może być położenie dachu domu. Jest to zadanie, które warunkuje wykonanie większości pozostałych zadań. Nie da się bowiem położyć dachu bez wylania fundamentów oraz zbudowania ścian i stropów . Jest to ograniczenie, którego nie sposób obejść tak samo, jak nie da się skrócić czasu stygnięcia betonu na fundamencie. Dlatego zależności zadań powinno się dobrze rozplanować i uwzględnić ich realny czas wykonania, aby uniknąć tworzenia nierealnej ścieżki krytycznej.
Podsumowanie
Metoda ścieżki krytycznej to bardzo popularne i często stosowane przez kierowników projektu narzędzie, które pomaga określić najkrótszy możliwy czas potrzebny, aby zrealizować projekt, ale także określić priorytety dla zadań. Aby ścieżka krytyczna realnie odzwierciedlała czas trwania projektu lub uległa skróceniu, należy zwrócić uwagę na zależności między zadaniami oraz na odpowiednie oszacowanie dostępności zasobów, a także zadbać o ich jakość.
Autorka: Katarzyna Dorociak
[1] M. Kapusta: Zarządzanie projektami krok po kroku. Samo Sedno, Warszawa 2013, s.129-131.
[2] Tamże, s. 130.
[3] Tamże, s. 131.
[4] Tamże.
Bibliografia:
Kapusta M.: Zarządzanie projektami krok po kroku. Samo Sedno, Warszawa 2013.
Brak komentarzy: