Klucz do skuteczności i doskonalenia organizacji
Teoria Ograniczeń
(TOC) to rewolucyjne podejście do zarządzania organizacjami, które stało się
kluczowym narzędziem w doskonaleniu procesów, zwłaszcza w zarządzaniu
projektami. Pierwszy krok na drodze rozpowszechnienia TOC była wydana w 1984
roku książka Dr Eliyahu Goldratt’a „The Goal” [1].
Teoria Ograniczeń w Zarządzaniu
TOC, jako
filozofia zarządzania, zakłada, że każda organizacja jest jak łańcuch, a jej
efektywność zależy od siły jej najsłabszego ogniwa. W kontekście projektów, TOC
skupia się na identyfikacji i eliminacji ograniczeń, czyli miejsc, które
zmniejszają zdolność organizacji do osiągania celów [2].
Wąskie Gardła - Centralny Punkt TOC
"Wąskie gardło” czyli ograniczenie, uznawane jako element systemu o najniższej wydajności, ograniczający całkowitą produkcję. Te ograniczenia mogą wynikać z różnych czynników, takich jak: paradygmatyczne, polityczne, fizyczne czy rynkowe [3]. Zarządzanie nimi jest kluczowym elementem TOC, co przyczynia się do poprawy ogólnej efektywności organizacji. Ich eliminacja wymaga kompleksowego i multidyscyplinarnego podejścia, skupiając się na całym systemie, a nie tylko jego częściach [4].
Cztery Filary TOC
Fundamentem
skutecznego zarządzania według Goldratta są "4 filary TOC „definiujące
podstawowe zasady tej teorii. Rzeczywistość jest prosta i spójna, każdy
konflikt jest rozwiązywalny, ludzie są dobrzy, i nigdy nie mów "Ja
wiem". Te filary kładą nacisk na zrozumienie prostoty rzeczywistości,
rozwiązywanie konfliktów, pozytywne podejście do ludzi oraz ciągłe dążenie do
doskonałości [5].
Zalety i Wady TOC w Zarządzaniu Projektami
TOC, mimo swojej efektywności, stawia przed organizacjami
wiele wyzwań. Wymaga zmiany myślenia i determinacji w działaniach. Niemniej
jednak, eliminacja bieżących ograniczeń przynosi korzyści, zwłaszcza w
dynamicznych środowiskach biznesowych. Warto zauważyć, że TOC oferuje prostotę
i skuteczność, choć wymaga czasu i konsekwencji [6].
Fundamenty Skutecznego Zarządzania
TOC proponuje
pięć kroków skupienia, obejmujących identyfikację ograniczenia, działania
mające na celu maksymalizację wykorzystania ograniczenia, podporządkowanie
zasobów, wzmocnienie ograniczenia, i ciągły powrót do pierwszego kroku. To
podejście umożliwia systematyczne doskonalenie przedsiębiorstwa [7].
Zastosowanie TOC w Zarządzaniu Projektami
TOC wchodzi także
w obszar zarządzania projektami, poprzez model łańcucha krytycznego.
Identyfikacja i zarządzanie łańcuchem krytycznym, stosowanie buforów czasowych
i zasobowych, zmianę zachowań uczestników projektu oraz monitorowanie postępu i
działań korygujących. Takie działanie jest kluczowe dla skutecznego
zastosowania TOC w projektach, gdyż pomaga w skuteczny sposób minimalizować
ryzyko, opóźnienia co zwiększa efektywność projektów [8].
Podsumowanie
Teoria Ograniczeń
to wartościowe narzędzie zarządzania projektami i doskonalenia organizacji. Jej
zastosowanie wymaga jednak zrozumienia filozofii TOC determinacji oraz
zaangażowania wszystkich uczestników projektu. Pomimo pewnych wyzwań, efekty
przekładają się na wzrost efektywności i zysków przedsiębiorstwa, co sprawia że
TOC jest godnym uwagi narzędziem dla współczesnych managerów projektów.
Autorka: Adrianna Rodak
Przypisy:
- Shmidt P., Co to jest Teoria Ograniczeń?, 2020, https://toc.org.pl/co-to-jest-teoria-ograniczen/ (data dostępu: 12.10.2023)
- Tamże, https://toc.org.pl/..., (data dostępu: 12.10.2023)
- Wykorzystanie
teorii ograniczeń w biznesie, 2023, https://www.ifirma.pl (data dostępu: 16.10.2023)
- Szymocha M., Czym jest wąskie gardło w produkcji? Sposoby jego eliminacji, https://leanpartner.pl, (data dostępu: 31.01.2023)
- Finanse i Controlling, Teoria ograniczeń, 2019, 64/2019, https://www.finanseicontrolling.pl, (data dostępu: 31.01.2023)
- Javed R., Theory of constraints (TOC), 2023, https://www.accountingformanagement.org/theory-of-constraints/,(data dostępu: 31.02.2023)
Bibliografie:
- Kozarkiewicz A., Teoria Ograniczeń w controllingu projektów, Prace naukowe uniwersytetu ekonomicznego we Wrocławiu, seria: Rachunkowość a controlling, 2010, z. 123, s. 237- 239.
Spis rysunków:
- Rys. 1 https://polskiprzemysl.com.pl/lean-management-w-produkcji/teoria-ograniczen-w-dobie-kryzysu/
- Rys. 2 http://cel-procesu.pl/lean-manufacturing/teoria-ograniczen-odpowiedz-na-wazne-pytania/
- Rys. 3 https://discuss.boardinfinity.com/t/what-is-theory-of-constraints-toc/661
Brak komentarzy: